|
Cmentarze wojenne okolic Przasnysza
Ciechanów-Czernice Borowe-Przasnysz-Jednorożec-Drążdżewo-Przasnysz (100 km)
autor :: Dariusz Felba :: 2005-04-12 21:09:16 :: komentarze :: drukuj
Gdy w wieściach z wschodniego frontu I Wojny Światowej wciąż pobrzmiewały echa bitwy tannenberskiej, pod koniec 1914 r. działania wojenne pustoszyły nadgraniczne miasta i wsie północnego Mazowsza. Do połowy 1915 r. legły w gruzach Janowo, Chorzele, Jednorożec, Przasnysz i inne okoliczne miejscowości. Niektóre z nich zostały zniszczone doszczętnie. Po 90 latach mało kto pamięta o tych wydarzeniach, ale pozostało trwałe ich świadectwo - cmentarze wojenne.
Pewnego styczniowego dnia, korzystając z nietypowej jak na tę porę roku wiosennej pogody, niektóre z tych cmentarzy postanowiłem odszukać.
Jak zwykle, z Ciechanowa wyjechałem tuż po świcie. Wielokrotnie przemierzaną trasą przez Szulmierz dojechałem do Leśniewa, by 2 km dalej odbić na wschód. Asfaltową wstążką powoli wspinałem się na wał krawędzi opinogórskiej. Tuż przed Stryjewem Wlk., na skraju lasu odnalazłem sterczący 2,5 m nad ziemię głaz narzutowy. Po oględzinach tej przyrodniczej osobliwości i krótkim odpoczynku kontynuowałem wspinaczkę przez Stryjewo do Nieborzyna. Stamtąd już po względnie równym terenie, na skraju Koziczyna odbijając ponownie na wschód, dotarłem do Chrostowa. We wsi zachował się drewniany wiatrak-koźlak z 1874 r., chyba ostatni w okolicy. Asfaltowa droga powiodła mnie dalej do Czernic Borowych. Na wzgórzu nad wsią wznosi się XVI-wieczny kościół zbudowany w stylu mazowieckiego gotyku. Na pn.-wsch. skraju wsi nad stawami znajduje się kolejne wzgórze, prawdopodobnie średniowieczne grodzisko, a na pewno miejsce po nieistniejącym już dworze.
Następny punkt na trasie to Chojnowo. Jest tam niszczejący XIX-wieczny dwór z pozostałościami parku. Na zalesionym wzgórzu za wsią w kier. Przasnysza znajduje się pierwszy z poszukiwanych cmentarzy, a ok. 4 km dalej, we wsi Obrębiec - następny. Kolejne 4 km drogi doprowadziły mnie do Prasnysza. W granicach miasta istniał kiedyś cmentarz z I Wojny, ale teraz jest to już tylko kępa zieleni.
Udałem się w kier. Bartników. Na skraju wsi wśród pól, po prawej stronie szosy znajdują się mogiły niemieckich i rosyjskich żołnierzy. Teren jest obecnie oczyszczony i ogrodzony. Dalej przez Szlę dotarłem do Jednorożca. W lesie na północnym skraju wsi znajduje się największy z odwiedzonych cmentarzy. Dwupoziomowy, o monumentalnym wyglądzie, naprawdę robi wrażenie. Będąc we wsi warto przy okazji obejrzeć stojący w centrum dość niezwykły pomnik patrona strażaków.
Przekroczyłem Orzyc i po przeciwnej stronie doliny, w Budziskach skręciłem na pd. wsch. Jadąc skrajem lasu wzdłuż rzecznej doliny, znalazłem się w Budach Rządowych. Na łące na skraju wsi zlokalizowany jest ostatni z poszukiwanych cmentarzy. To bardzo spokojna okolica, prawdziwe "miejsce spoczynku". Za kolejną wsią wyjechałem na szosę prowadzącą z powrotem do Przasnysza.
W Drążdżewie, po powtórnym przekroczeniu Orzyca odbiłem na pd. wsch., aby obejrzeć zabytkowy drewniany kościół z 1744 r. oraz przydrożny krzyż upamiętniający śmierć powstańca z 1863 r. Powracając na trasę przyjrzałem się jeszcze kopcowi na rozstaju dróg, usypanemu ku czci mieszkańców wsi poległych w czasie II W. Światowej.
W drodze powrotnej do Przasnysza zatrzymałem się w przysiółku Święte Miejsce (daw. Bartny Dworek) k. Grabowa. Znajduje się tam bardzo ładny drewniany kościół, właściwie cały kompleks z przełomu XIX i XX w., a na miejscowym cmentarzu kapliczka z XVIII w. o niezwykłym rodowodzie.
Wyczerpany bardzo silnym przeciwnym wiatrem rowerowanie zakończyłem na dworcu PKS w Przasnyszu i do domu wróciłem autobusem.
W okolicy Przasnysza jest jeszcze jeden znany mi cmentarz wojenny z lat 1914-1918, który obejrzałem przy innej okazji. Znajduje się ok. 10 km na pd. od miasta, we wsi Żbiki. Do niedawna była to kępa krzaków. Kilka lat temu krzaki wykarczowano, a na skraju cmentarza postawiono pomnik.
Inne opisy tras o podobnej tematyce:
- Okolice Zerbunia
- Cmentarze pól bitewnych
- Cmentarze pól bitewnych cz.2
- Śladami bitwy pod Tannenbergiem
- Mauzoleum Hindenburga
Sporo ciekawych informacji dot. działań wojennych 1914 i 1915 r. w okolicach Przasnysza znajduje się w serwisie Zapomniane Bitwy.
Miejscowości na szlaku:
Ciechanów-Szulmierz-Leśniewo-Stryjewo Wlk.- Nieborzyn-Chrostowo-Czernice Borowe-Chojnowo-Obrębiec- Przasnysz-Bartniki-Szla-Jednorożec-Budziska-Budy Rządowe-Budy Prywatne-Drążdżewo-Grabowo-Przasnysz
|
Autor:
Dariusz Felba |
|
komentarze :: 0 |
 |
| 
|
 informacje
trasy rowerowe
rower i okolice
agroturystyka
pogoda
forum
ciekawe linki
wyszukiwarka
galerie zdjęć
Olsztyn :: ulice
o nas
kontakt
wiki
nasi sponsorzy
statystyki
firefox
|
