|
Śladami rodu Krasińskich, Sypniewo
Ciechanów-Opinogóra-Krasne-Krasnosielc-Sypniewo (83 km)
autor :: Dariusz Felba :: 2005-01-25 20:00:20 :: komentarze :: drukuj
Poranek był mglisty, ale dzień zapowiadał się pogodnie. Skierowałem się na Przasnysz, by po 5 km dojechać do Przedwojewa. We wsi tuż przy szosie stoi drewniana, kryta gontem XVII-wieczna kaplica. Po następnych 3 km wdrapałem się na górkę w Dzboniu i odbiłem na płd.wsch. do Opinogóry (patrz też opis nr 76). Tam całkowicie zanurzyłem się we mgle, przez którą z trudnością przebijała się mała słoneczna tarcza. Kierunek jazdy wyznaczały rzędy topól rosnących wzdłuż drogi.
Na skraju wsi minąłem cmentarz żołnierzy z I wojny światowej i dostrzegłem wynurzający się z mgły wierzchołek wieży opinogórskiego zameczku - prezentu ślubnego dla poety Zygmunta Krasińskiego. Zamek i otaczający go park w poranno-wiosenno-mglistej scenerii wyglądały wspaniale. Po krótkim spacerze parkowymi alejkami wyjechałem na szosę prowadzącą do Długołęki.
Dalej, jadąc przez wyjątkowo kamienistą okolicę dotarłem do wsi Pęczki-Kozłowo. Ponownie wyjechałem na szosę, która zaprowadziła mnie do wsi Zielona, gdzie znajduje się drewniany kościół z XVIII w. Tam zjechałem z wytyczonego szlaku i bezskutecznie poszukując XIX-wiecznego dworku wykonałem kilkukilometrową pętlę. Powróciwszy na szosę ruszyłem na wschód, do Krasnego. Po drodze zatrzymałem się przy kolejnym cmentarzu wojennym w Żbikach, a po następnych kilku kilometrach znalazłem się w rodowym gnieździe Krasińskich.
W Krasnem jest co oglądać: późnorenesansowy kościół z XVI w., rozległy park krajobrazowy z ciekawostkami, stadninę koni z XIX-wieczną zabudową. To dobre miejsce na odpoczynek. Po krótkim postoju skierowałem się do Szczuk, aby na skraju wsi obejrzeć rozpadający się dwór z XIX w., w którym w latach 1886-1889 uczyła dzieci późniejsza noblistka, Maria Skłodowska. Do wsi wjechałem przez nieczynną już cukrownię Krasiniec - spadek po rodzie Krasińskich.
Następny punkt na moim szlaku to Bogate. Nad wsią góruje gotycki kościół z I poł. XVI w. Przy kościele znajduje się pomnik wystawiony w setną rocznicę śmierci Tadeusza Kościuszki. Dalej, przez częściowo zalesione tereny, trasa wiedzie na płn.wsch. w kierunku Łaz. W Płoniawach obejrzałem klasycystyczny kościół z XIX w., a w okolicach Suchego zatrzymałem się przy drewnianym dworze z XIX w., otoczonym parkiem. Przez Łazy, po przekroczeniu rz. Orzyc dotarłem wreszcie do Krasnosielca. Cennym zabytkiem wsi (byłego miasta) jes klasycystyczny kościół z końca XVIII w. - kolejny ślad działalności rodu Krasińskich.
Rozpocząłem ostatni, liczący kilkanaście km, etap podróży. Przez Pienice, Zamość dotarłem do Sypniewa. Tam obejrzałem kościół z 1974 r. i wyruszyłem na poszukiwanie celu wyprawy - wczesnośredniowiecznego grodziska z VII w. Odnalazłem je ok. 2 km na płd.zach. od wsi, w pobliżu zabudowań Sypniewa Starego.
Przyjemnie jest spocząć na wale grodziska, wygrzewając się w popołudniowym słońcu leniwie przeżuwać kolejne kanapki i wyobrażać sobie tętniący życiem gród sprzed 13 wieków.
Patrz też opisy tras:
Krawędź Opinogórska
Miejscowości na trasie:
Ciechanów-Przedwojewo-Dzbonie-Opinogóra-Długołęka-Pęczki-Zielona-Brzozowo Małe-Brzozowo Wielkie-Żbiki-Krasne-Szczuki-Bogate-Płoniawy-Bramura-Suche-Łazy-Krasnosielc-Pienice-Zamość-Sypniewo
Opis niektórych miejscowości:
Ciechanów.
Miasto powiatowe nad rz. Łydynią na skrzyżowaniu dróg nr 60, 617 i 615
przy linii kolejowej Warszawa - Działdowo, ok. 45 tys. mieszkańców.
W XI w. ośrodek administracji plemiennej i ważny punkt na szlaku handlowym.
Pierwsze wzmianki pisane z 1065 r. Wielokrotnie niszczony przez wojny i najazdy.
Przedwojewo.
Wieś w gminie Opinogóra Górna, położona u źródeł Sony, znana od pocz. XV w.
warto zobaczyć:
- drewniana kryta gontem kaplica z 1620 r.
- dwór murowany z 1887 r.
Opinogóra (Opinagóra).
Wieś gminna ok. 8 km na wsch. od Ciechanowa, wzm. w 1185 r., niegdyś własność książąt mazowieckich. W 1454 r. zmarł tutaj książę Bolesław IV. Po włączeniu w 1526 r. okolicznych ziem do Korony, wieś należała do tzw. starostwa niegrodowego (podlegającego bezpośrednio królowi) i jako taka była w rękach rodu Krasińskich. Bonaparte, po zajęciu Mazowsza, w 1811 r. przekazał posiadłość hrabiemu Wincentemu Krasińskiemu, po którym odziedziczył ją poeta Zygmunt Krasiński. Majątek przetrwał w rękach Krasińskich do ostatniej wojny.
warto zobaczyć:
- późnoklasycystyczny kościół z 1875 r., wewnątrz cenne dzieła sztuki, w podziemiach groby Krasińskich.
- na przykościelnym cmentarzu położonym wsród drzew na stoku wzgórza zabytkowe nagrobki osobistości z otoczenia Wincentego i Zygmunta Krasińskich.
- zameczek neogotycki z 1843 r. - prezent ślubny dla Zygmunta Krasińskiego od jego ojca, obecnie Muzeum Romantyzmu.
- w parku na zboczu zamkowego wzgórza pomnik-krzyż z 1838 r. upamiętniający śmierć księcia Bolesława VI.
- oficyna zamkowa z pocz. XIX w.
- kuźnia drewniano-murowana z podcieniem na kolumnach z pocz. XIX w.
- położony na morenowym wzgórzu park krajobrazowy z zabytkowymi obiektami, m.in.: rządcówka, ruiny oranżerii, ławeczka A. Załuskiej, pomnik poety Z. Krasińskiego.
Zielona
Wieś poł. ok. 6 km na wsch. od trasy Ciechanów-Przasnysz.
warto zobaczyć:
- kościół drewniany z 1774 r., z częściowo barokowym wyposażeniem wnętrza.
- pozostałości po zespole pałacowo-parkowym z XIX w.
Żbiki
Wieś poł. ok. 3 km na zach. od Krasnego w kier. trasy Ciechanów-Przasnysz.
Krasne
Wieś poł. ok. 30 km na wsch. od Ciechanowa, znana już w 1372 r., jeden z nielicznych ośrodków wielkiej własności ziemskiej północnego mazowsza. Prawdopodobnie na pocz. XIII w. książę Konrad I nadał wieś swojemu marszałkowi Warcisławowi. Wnuk Warcisława, Sławomir pisał się już z Krasnego. Nazwisko Krasińskich jako właścicieli Krasnego utrwaliło się z pocz. XVI w. Z rodu Krasińskich wyszło wielu wielkich i sławnych ludzi, m.in. sekretarz królewski Jan Krasiński, podkanclerzy koronny - Franciszek, uczestnik wojen napoleońskich i dowódca pułku szwoleżerów wsławionego w bitwie pod Samosierrą - Wincenty, poeta Zygmunt i inni. Na pocz. XX w. wieś przeszła w ręce Czartoryskich. W czasie okupacji hitlerowskiej we wsi rezydował okryty złą sławą gauleiter Prus Wschodnich - Erich Koch.
warto zobaczyć:
- kościół późnorenesansowy z XVI w., w XVIII w. rozbudowany na barokową bazylikę, kryjący wewnątrz cenne zabytki. W krypcie grobowej na jednym z sarkofagów urna z sercami bohaterów poległych pod Samosierrą.
- neogotycka wieża przybramna z XIX w., w której obecnie mieści się muzeum regionalne
- duży park krajobrazowy z pocz. XX w. kryjący wiele ciekawostkek, m. in. ruiny dawnego pałacu i willi Ericha Kocha - gauleitera Prus Wschodnich, stawy, których kształt tworzy inicjały założycieli parku.
- stadnina koni z zabytkową XIX-wieczną zabudową.
Szczuki
Wieś poł. ok. 2 km na płn.wsch. od Krasnego nad rz. Węgierką przy trasie Maków Mazowiecki-Przasnysz, znana od XV w. Urodził się tam Jan Krasiński, późniejszy kanonik i sekretarz królewski, autor XVI-wiecznego opisu topograficzno-politycznego "Polonia".
warto zobaczyć:
- na terenie byłego PGR ruiny dworu z XIX w. W latach 1886-89 w charakterze nauczycielki przebywała tam póżniejsza noblistka - Maria Skłodowska.
- zabytkowa zabudowa cukrowni "Krasiniec", założonej w 1866 r. przez Ludwika Krasińskiego.
Bogate
Wieś nad rz. Węgierką przy trasie Maków Mazowiecki-Przasnysz, odl. ok. 10 km od Przasnysza, znana od XIV w., a od XVI w. własność rodziny Narzymskich.
warto zobaczyć:
- kościół gotycki z I poł. XVI w., później przebudowany.
- w sąsiedztwie kościoła pomnik Tadeusza Kościuszki odsłonięty w setną rocznicę jego śmierci.
- dzwonnica klasycystyczna z XVIII w.
- pozostałości zabudowy dworskiej z XVIII i XIX w.
Płoniawy-Bramura
Wieś położona ok. 13 km na płn. od Makowa Mazowieckiego wzm. w XIV w., w XIX w. własność rodziny Młodzianowskich. W czasie powstania 1863 r. w okolicy miały miejsce liczne potyczki z wojskami carskimi.
ciekawostki:
- murowany klasycystczny kościół i dzwonnica z 1828 r.
- na cmentarzu dwie zabytkowe kapliczki: z 1793 i 1846 r. oraz grób powstańców z 1863 r.
Krasnosielc (Siedlec, Sielc)
Wieś nad Orzycem przy trasie Przasnysz-Ostrołęka, wzm. w 1386 r. Obecna nazwa została nadana wsi po jej przejściu w ręce Krasińskich. W 1824 r. Krasnosielc otrzymał prawa miejskie i utrzymał je do 1869 r. W 1888 r. wieś liczyła ponad 1700 mieszkańców. W czasie II woj. światowej bardzo ucierpiała.
warto zobaczyć:
- otoczony starodrzewem kościół klasycystyczny z 1792 r., ufundowany przez Kazimierza Krasińskiego
- na cmentarzu kościelnym dzwonnica i kostnica z końca XVIII w., brama i furta z pocz. XIX w.
- duży rynek i układ przestrzenny przypominający o miejskiej przeszłości wsi
- w rynku pomnik Tadeusza Kościuszki z 1934 r.
- w przewodniku z 1975 r. jest informacja o stojącej nad Orzycem drewnianej kapliczce z figurą Jana Nepomucena z pocz. XIX w. Mnie nie udało się jej odnaleźć, więc być może już nie istnieje.
Sypniewo
Wieś przy trasie nr 626, w połowie drogi między Makowem a Ostrołęką, wzm. w XV w.
warto zobaczyć:
- kościół murowany z 1974 r.
- ok. 2 km na płd.zach., w pobliżu zabudowań Sypniewa Starego grodzisko wczesnośredniowieczne z VII w. Odkryto tu fragmenty drewnianych konstrukcji obronnych, paleniska, dwie drewniane studnie. W pobliżu ślady osady podgrodowej, czterech osad otwartych, ogromne cmentarzysko szkieletowe z XI-XIII w.
|
Autor:
Dariusz Felba |
|
komentarze :: 5 |
 |
| 
|
 informacje
trasy rowerowe
rower i okolice
agroturystyka
pogoda
forum
ciekawe linki
wyszukiwarka
galerie zdjęć
Olsztyn :: ulice
o nas
kontakt
wiki
nasi sponsorzy
statystyki
firefox
|
