Pisz
Województwo warmińsko-mazurskie, powiat piski, gmina Pisz.
Johannisburg, Ostpreussen, Kreis Johannisburg (- 1945).
Lokalizacja: 53.6289N, 21.8124E [pokaż mapę]
Mogiła wojenna (nieistniejąca)
Mogiła, znajdująca się przy ul. Gdańskiej w pobliżu wieży ciśnień, stanowiła miejce spoczynku 2 żołnierzy armii niemieckiej, poległych 8.2.1915 r. Po 1945 r. została zniszczona, kamienną tablicę zakopano ok. 0,5 m pod ziemią.
W dniu 8 lipca 2010 r. grupa ekshumacyjna z Firmy Macieja Milaka ze Zduńskiej Woli przeprowadziła ekshumację żołnierzy. Po ekshumacji szczątki poległych pochowano na cmentarzu wojennym w Bartoszach. Odnaleziona płyta nagrobna z odpowiednią informacją zostanie umieszczona przy kaplicy na Cmentarzu Komunalnym przy ul. Dworcowej.
Źródła:
- M. Dehnen "Die Kriegsgräber in Ostpreussen von 1914/15", Würzburg 1966, s. 184
2010-07-08
Zdjęcia archiwalne
Spis poległych
Musk. Richard Freund, 10. Komp. Inf. Regt. 45, † 8.2.1915
Cmentarz wojenny
Położony przy cmentarzu miejskim. Miejsce spoczynku 262 żołnierzy armii niemieckiej i 148 żołnierzy armii rosyjskiej. Nagrobki zostały usunięte w okresie powojennym.
Źródło: M. Dehnen, Heldenfriedhöfe in Ostpreußen, Königsberg 1939, s. 22
2006-07-03
Zdjęcia archiwalne
Spis poległych
Uffz. Schneider, Gren. Regt. 4 Gefr. Wagner, Gren. Regt. 4 Gren. Böhm, Gren. Regt. 4 Gren. Bublitz, Gren. Regt. 4 Gren. Czekay, Gren. Regt. 4 Gren. Gredig, Gren. Regt. 4 Gren. Kowalski, Gren. Regt. 4 Gren. Lasseck, Gren. Regt. 4 Gren. Mollenhauer, Gren. Regt. 4 Gren. Mosten, Gren. Regt. 4 Gren. Müller, Gren. Regt. 4 Gren. Plewe, Gren. Regt. 4 Gren. Preuß, Gren. Regt. 4 Gren. Reinsch, Gren. Regt. 4 Gren. Saffranski, Gren. Regt. 4 Gren. Weinberger, Gren. Regt. 4 Gren. Weinert, Gren. Regt. 4 Gren. Wolfgram, Gren. Regt. 4 Gren. Zolchow, Gren. Regt. 4 Offz. Stellv. Motzkus, Inf. Regt. 44 Musk. Bronnert, Inf. Regt. 44 Musk. Hübner, Inf. Regt. 44 Musk. Lunkwitz, Inf. Regt. 44 Musk. Reßgies, Inf. Regt. 44 Musk. Timm, Inf. Regt. 44 Oberleutn. Zscheuchler, Inf. Regt. 45 Leutn. Meyer, Inf. Regt. 45 Uffz. Glanner, Inf. Regt. 45 Musk. Dorsch, Inf. Regt. 45 Musk. Köhler, Inf. Regt. 45 Musk. Pieper, Inf. Regt. 45 Musk. Reimann, Inf. Regt. 45 Pion. Wasniewski, Pion. Batl. 1 Pion. Weiß, Pion. Batl. 1 Füs. Bräuer, Gren. Regt. 3 Landstm. Karl Bendowski, 3. Komp. Landst. Batl. Braunsberg II, † 3.9.14 Uffz. Otto Skrodzki, 1. Komp. Inf. Regt. 147 Landstm. Paetsch, Landst. Batl. Marienburg Landstm. Johann Thiel, 2. Komp. Landst. Batl. Marienburg Landstm. Skowronski, Landst. Batl. Allenstein II (Okt. 14)
Źródła:
- M. Dehnen, Die Kriegsgräber in Ostpreussen von 1914/15, Würzburg 1966, s. 15, 71, 139, 183-184
- Deutsche Verlustlisten (Pr. 186), Ausgabe 424, 29. März 1915, s. 5559 [Landsturm-Bataillon II Braunsberg]
- Deutsche Verlustlisten (Pr. 127), Ausgabe 325, 16. Januar 1915, s. 4326 [Landsturm-Bataillon Marienburg]
- Deutsche Verlustlisten (Pr. 373), Ausgabe 773, 6. November 1915, s. 9927 [Infanterie-Regiment 147]
Mogiła wojenna
Prawdopodobnie zlokalizowana w innym, nieznanym miejscu cmentarza - natomiast krzyż został przeniesiony w okolice kaplicy. Na krzyżu inskrypcje:
"Hier ruht in Gott • Einj. Krgfrw. • Franz Schnetka • 6. Batt. F. A. Rgt. 82 • *21.9.1895 • † 8.3.1915 • im Feld=Laz. • d. XX. A. K. • in Thorn".
2013-05-07
Spis poległych
Einj. Krgfrw. Franz Schnetka, 6. Batt. F. A. Rgt. 82, * 21.9.1895, † 8.3.1915
Źródło: Deutsche Verlustlisten (Pr. 198), Ausgabe 449, 14. April 1915, s. 5887 [Feldartillerie-Regiment 82]
Cmentarz wojenny
Położony przy drodze Pisz-Ruciane ok. 400 m od Straży Pożarnej. Założony po "bitwie zimowej" 7-10.02.1915 r. w miejscu ciężkich walk o miasto, przy ul. Olsztyńskiej (do 1945 r. ul. Grenadierów). Pochowanych tutaj zostało 50 żołnierzy z Gren. Regt. 4. Dnia 15.10.1924 r. uroczyście wkopano kamień węgielny pod budowę pomnika. W latach 70-tych XX w. pomnik rozebrano z naruszeniem prawa, nie przenosząc szczątków żołnierzy na cmentarz miejski. Podczas rozbiórki został odnaleziony akt erekcyjny wraz z książką D. Husena, opisującą szlak bojowy 4 Regimentu Grenadierów na Mazurach w latach 1914-15. Dokumenty te znajdują się obecnie w zbiorach Muzeum Ziemi Piskiej. Akt erekcyjny zawiera 27 nazwisk poległych żołnierzy.
Zdjęcia archiwalne
Spis poległych
Leutn. d. R. Paul Brzezinski, 5. Komp. Gren. Regt. 4 Vzfeldw. Gerhard Oesterle, 4. Komp. Gren. Regt. 4 Sergt. [Vzfeldw.] Gustav Rosmanek [Roßmanek], 1. Komp. Gren. Regt. 4 Uffz. d. L. Robert Loewenthal, 8. Komp. Gren. Regt. 4 Uffz. Fritz Pohl, 4. Komp. Gren. Regt. 4 Gefr. Gustav Masuck [Masuch], 1. Komp. Gren. Regt. 4 Gefr. Franz Rohland, 1. Komp. Gren. Regt. 4 Gren. Serafin [Seraphin] Beitz, 5. Komp. Gren. Regt. 4 Gren. Anton Dankwart, 1. Komp. Gren. Regt. 4 Gren. Johann Daugallies, Gren. Regt. 4 Gren. Wilhelm Drews, 6. Komp. Gren. Regt. 4 Gren. August Fischer, 1. Komp. Gren. Regt. 4 Gren. Willibald [Siegmund] Grohn [Crohn], 1. Komp. Gren. Regt. 4 Gren. Michael Jakait [Hakeit], 4. Komp. Gren. Regt. 4 Gren. August Kleist, 8. Komp. Gren. Regt. 4 Gren. Hans Kukuk, 1. Komp. Gren. Regt. 4 Gren. [Wehrm.] Gustav Littgau, 1. Komp. Gren. Regt. 4 Gren. [Res.] Wilhelm [Karl] Partie, 1. Komp. Gren. Regt. 4 Gren. Artur Peteaux, Gren. Regt. 4 Gren. Richard [Paul] Petka [Petke], 1. Komp. Gren. Regt. 4 Gren. Richard [Albert] Raudonat, 1. Komp. Gren. Regt. 4 Gren. [Ers. Res.] Artur Riederstädt [Biederstädt], 8. Komp. Gren. Regt. 4 Gren. Heinrich Schulz, Gren. Regt. 4 Gren. Artur Todtenhöfer [Totenhöfer], 4. Komp. Gren. Regt. 4 Gren. Albert Gustav Otto Ukrow, 5. Komp. Gren. Regt. 4 Gren. Fritz Wichmann, 1. Komp. Gren. Regt. 4 Gren. [Krgsfr.] Paul Wiesenberg, 1. Komp. Gren. Regt. 4
Źródła:
- M. Dehnen "Die Kriegsgräber in Ostpreussen von 1914/15", Würzburg 1966, s. 183
- Deutsche Verlustlisten (Pr. 177), Ausgabe 406, 18. März 1915, s. 5340-5341 [Grenadier-Regiment 4]
- Deutsche Verlustlisten (Pr. 237), Ausgabe 513, 1. Juni 1915, s. 6637 [Grenadier-Regiment 4]
- Deutsche Verlustlisten (Pr. 267), Ausgabe 573, 6. Juli 1915, s. 7410 [Grenadier-Regiment 4]
Mogiła zbiorowa
Położona niedaleko Straży Pożarnej. Miejsce spoczynku 49 żołnierzy armii rosyjskiej, poległych 9.2.1915 roku.
2012-09-02
2009-04-25
Pomnik poległych
W Piszu pozostała podstawa pomnika. Część pionową przeniesiono w 1963 r. do Dłutowa i ustawiono jako obelisk upamiętniający lokalizację Stalag I F/Z Fischborn.
"UNSERN • GEFALLENEN • 1914 + 1918".