Płock

Zlokalizowany przy ul. Norbertańskiej. Założony przez Rosjan pod koniec XIX w., służył do pochówków żołnierzy płockiego garnizonu. W czasie wojny 1919-1920 oraz w okresie międzywojennym grzebano tu polskich wojskowych i ich rodziny. W 2001 r. na cmentarzu złożono prochy ludzkie ekshumowane z miejsca pochówku powstańców poległych w Płocku w 1863 r.

Pod murem cmentarza, na lewo od bramy wejściowej, znajduje się kwatera z I wojny światowej częściowo ogrodzona betonowym murem. Ustawiono tam wysoki pomnik zwieńczony Krzyżem Żelaznym z datą "1914”, który został poświęcony w dniu 01.08.1915 r. Na zachowanej betonowej tablicy, znajdującej się pod pomnikiem, umieszczono nazwiska 12 żołnierzy armii niemieckiej i jednego austro-węgierskiego poległych w marcu 1915 r. Betonowe krzyże ustawione na polach grobowych na terenie kwatery pozbawione są tabliczek.

Źródło: Jednodniówka Noworoczna, Płock (01.01.1916)

Fot. Krzysztof Menel

GEFR. CLAUDE, RIR 64
LDST I B. MOLSHEM, RIR 64
REKR. F.SCHŰTZ, RIR 64
MUSK. P.WEICHE, LIR 46
MUSK. WEGENER, LIR 10
GEFR. BLICHENBERG, HUS. R. 3
LST. ENDERLE, LST B. DARMSTADT
KAN. O.KOPKE, 3 G.R.FAR.
LST. H.KRUGER, LDS. B. 2 COTTBUS
LST. O.MARLCK, I G.R.R.
MUSK. J.DLENIKOWSKI, LIR 21
KAN. J.WESTERHOFF, 3 R.FAR.
HUS. WINKLER, K.U.K. HUS. REG. 4

Zlokalizowana w głębi Cmentarza Miejskiego przy al. Kobylińskiego. Mogiłę urządzono w 1927 r. na wniosek OKR PPS i płockiego oddziału Stowarzyszenia Więźniów Politycznych. Pochowano w niej dwóch członków Polskiej Partii Socjalistycznej, którym wystawiono okazały grobowiec. Umieszczono na nim napis:

”TU SPOCZYWAJĄ • BOJOWNICY WALKI za WOLNOŚĆ i LUD”

oraz tablice poświęcone Janowi Kochanowskiemu i Janowi Gniazdowskiemu.

Jan Kochanowski, bojowiec Organizacji Bojowej PPS, zginął 06.08.1907 r. w czasie akcji na furgon pocztowy. Został zastrzelony przez żołnierzy rosyjskich.

Jan Gniazdowski, członek Pogotowia Bojowego PPS, należał do Polskiej Organizacji Wojskowej od 1915 r. Aresztowany przez Niemców i rozstrzelany w Płocku. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Niepodległości z Mieczami i Krzyżem POW.

Na cmentarzu znajdują się też groby weteranów 1863 r., groby poległych w latach 1919-1920 r., a także żołnierzy i osób cywilnych poległych w 1939 roku.

Źródło: Andrzej J. Papierowski, Jerzy Stefański "Płocczanie znani i nieznani. Słownik biograficzny" (2002)

Fot. Krzysztof Menel