Białoruś, obwód brzeski, rejon baranowicki.
Baranowicze, województwo nowogródzkie, powiat baranowicki (- 1945).
Lokalizacja: 53.1320N, 26.0244E [pokaż mapę]
Znajdują się na cmentarzu katolickim w Baranowiczach, nie wszystkie zachowały się.
,, Ś. † P. ZYGMUNT RYBACKI / POSTERUNKOWY P.P. / ŻYŁ LAT 35 / ZM. TRAGICZNIE W OBRONIE WSPÓŁOBYWATELI / 31 V 1936 R. / KOCHANEMU MĘŻOWI I OJCU / ŻONA I DZIECI"
Fot. Ягор Гацко
,, Ś. † P. FRANCISZEK HORŁOZA / POSTERUNKOWY POLICJI PAŃSTWOWEJ / Ż. 27 L. / ZOSTAŁ ZAMORDOWANY PRZEZ BANDYTÓW / 2 XII 1923 R."
,, Ś. † P. ANDRZEJ KOTER / POSTERUNKOWY P.P. / ŻYŁ LAT 39 / ZMARŁ DNIA 29 VIII 1929 R. / PROSI O ZDROWAŚ MARJA"
Fot. Ягор Гацко
,,Ś. † P. KAZIMIERZ JAKUBISZYN / PORUCZNIK 78 P.P. / URODZ. DN. 30.X.1899 / ZMARŁ DN. 25.XII.1923"
,,Ś. † P. JÓZEF ŚLIPERSKI / SIERŻ. ZAW. 78 P.P. / UR. W 1901 R. / ZM. 8 SIER. 1927 R. / ŚMIERCIĄ TRAGICZNĄ / KORPUS PODOF. 78 P.P."
Fot. Ягор Гацко
,,Ś. P. PLUTONOWY 78 P.P. / ANASTAZY DEMBIŃSKI / UR. 8 VIII 1897 R. / ZMARŁ 27 XII 1924 R. / PODOFICEROWIE"
,,Ś. P. JÓZEF TOMCZAK / WACHM. - EMERYT 26 PUŁ. UŁAN. / 1887-1932 / UKOCHANEMU MĘŻOWI / ŻONA I SYN"
,,Ś. P. KAPRAL 78 P.P. / WŁ. ZIELIŃSKI / UR. 15 VI 1901 R. / ZMARŁ 8 III 1924 R. / PODOFICEROWIE"
,,TU SPOCZYWA / Ś. † P. HIERONIM KOWALSKI / WACHM. 26 P. UŁAN. WLKP. / IV SZWADRON / URODZ. DN. 17 IX R. 1889 / ZMARŁ DN. 15.VII R. 1924 / ŚPIJ KOLEGO W CIEMNYM ŁOŻE / JUTRO ZOBACZYM SIĘ MOŻE"
,, Ś. † P. KAROL SURMA / Ż. 28 L. / ZM. 25 LIST. 1925 R. / PAM. OD RODZINY"
,, Ś. † P. JERZY WRÓBLEWICZ / ZAW. KAPRAL W.P. / ZM. 21 VII 1937 R. / W WIEKU 27 LAT / MATKA MIŁA / RODZEŃSTWO / DOWÓDCA I KOLEDZY"
,, Ś. † P. WIKTOR JAN SZYPIŃSKI / MAJOR BRONI PANCERNYCH / ZMARŁ 3 VIII 1938 R. / PRZEŻYWSZY LAT 38"
,, Ś. † P. KONSTANTY DOŻDZIK / ST. ET. UEM. W BARAN. / BYŁY PŁ. 29 P.A. / OZN. KRZ. WALECZ. / Ż. 22 L. / ZM. 13 X 1922 R."
Fot. Mariusz Proskień
,, TU SPOCZYWA Ś. † P. PIOTR WACŁAW SAMOWICZ / MAJOR AUDYTOR W.P. W ST. SP. / ADWOKAT / ZMARŁ DN. 30 LIPCA 1938 R. / PRZEŻYWSZY LAT 56 / W BARANOWICZACH / PROSI O ZDROWAŚ MARJA / KOCHANEMU MĘŻOWI I TATUSIOWI / ŻONA I CÓRKA"
Fot. Mariusz Proskień
,,Ś. P. FRANCISZEK PERŻ / Ż. LAT 35 / ZM. 19 STYCZ. 1936 R. POKÓJ JEGO DUSZY / UKOCHANEMU MĘŻOWI I OJCU - ŻONA I DZIECI"
Znajdują się na cmentarzu katolickim.
Pomnik poświęcony zmarłym na tyfus 182 pracownikom etapu. Na obelisku wisiała oryginalna tablica z napisem
"POLSKO / MATKO NASZA / W SŁUŻBIE TWEJ WIERNI / ŻYCIE ODDALIŚMY PAMIĘCI 182 PRACOWNIKÓW / ETAPU REPATRIACYJNEGO W/ BARANOWICZACH ZMARŁYCH / W LATACH ODRODZENIA OJCZYZNY 1920-1923", Wymieniono ją na rozyjskojęzyczną tablicę o trśeci ,,ПАМЯТИ ЖЕРТВ ЕПИДЕМИЙ 1920-1923 ГГ"
Pomnik został uroczyście odsłonięty 20 października 1923 r. m.in. w obecności premiera Wincentego Witosa, ministra zdrowia dr. Jerzego Bujalskiego, wojewody nowogródzkiego Władysława Raczkiewicza i innych.
Odsłonięcie pomnika sanitarjuszy. Zapowiedziane już dawno odsłonięcie pomnika na cześć padłych na posterunku 182 pracowników etapu, padłych od duru przy niesieniu pomocy repatrjantom — odbyło się tu w ubiegłą sobotę (20.10.1923) z niezwykłą uroczystością. Pomnik, zainicjowany przez Komitet z pułk. Aleksandrowiczem na czele wzniesiony został na cmentarzu etapowym. Przedstawia się on w postaci obeliska z kamienia, cementu i żelaza, wysokości 9 mtr. Wmurowana weń tablica opatrzona u góry krzyżem i rzeźbionemi w żelazie kutem liśćmi laurowemi nosi napis: „Polsko — Matko nasza, w służbie T.w ej wierni życie swe oddaliśmy“… Pamięci 182 pracowników etapu repatriacyjnego w Baranowiczach, zmarłych w latach odrodzenia ojczyzny 1920 — 1923 r.“. Wśród dziesiątek bezimiennych, w miejscu tern leżą: dr. dr. Konwe:rski. Szterling, Plater-Borysowska, nadto amerykanie: vicedyrektor delegacji amerykańskiego Czerwonego Krzyża dr. Woor i dr. Crajnery z Y.M.C.A. Na uroczystość przybyli premjer Witos, minister dr. Bujalski, wojewoda Raczkiewicz i w. in. Mszę św. w kaplicy etapowej odprawił ks. kapelan Eysmond — utwory żałobne wykonała orkiestra 9 dyw. art. kon. Przed frontem 72 p. p. przeszedł prezes Witos z gen. Kesslerem. Wieńce u stóp pomnika złożyli między innemi Y.M.C.A, i 9 dyw. art. kon.
źródło: Polska Zbrojna ; pismo codzienne R.3, nr 292 (25 października 1923)
Fot. Mariusz Proskień
,,Ś. † P. ZOFJA OSKIERKO / KANCELISTKA ŁAŹNI NR 2 / INSP. SANIT. N.N.K. / ZM. 5 LUT. 1922 R. / CZEŚĆ JEJ PAMIĘCI"
,,Ś. † P. JAROSŁAW WOŁOŻYŃSKI / LEKARZ / UR. 4.1.1869 / UM. 8.9.1928 / NAJDROŻSZEMU WUJASZKOWI / SIOSTRZEŃCY"
,,Ś. † P. ADAM GRUDZIŃSKI / KANCELISTA / INSP. SANITARNY / N.N.K. / UMARŁ 9 LUTEGO 1923 R. / CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI"