Rogowo

Według Ogólnopolskiej Komputerowej Bazy Grobów Wojennych nieistniejącej już Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa - „Mogiła urządzona w 2009 r. po nielegalnej likwidacji pierwotnej mogiły żołnierskiej z okresu I wojny światowej zlokalizowanej nad jeziorem w okolicy Rogówka.” Zlokalizowana na cmentarzu parafialnym w Rogowie, z lewej strony alei głównej, obok mogiły pomordowanych w latach 1939-1945. Pogrzebano w niej 35 nieznanych żołnierzy armii rosyjskiej i 6 żołnierzy batalionu piechoty Landszturmu z Frankfurtu n/Odrą. Mogiła obwiedziona obramowaniem z kamieni polnych. Położono na niej betonową tablicę z napisem:

"1915 •• IM GEMEINSAMEN • GRABE RUHEN • 35 UNBEK. RUSSEN • 6 DEUTSCHE • VOM LST B FRANKF o • (6 nazwisk)"¹⁾.

Szczątki żołnierzy, poległych w 1915 r., znajdowały się pierwotnie w miejscowości Rogówko. Zostały stamtąd usunięte w 2009 r. i zakopane w Rogowie. Ze zlikwidowanej dużej mogiły, przeniesiono również betonową tablicę.

Źródła:

• Ogólnopolska Komputerowa Baza Grobów Wojennych - Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Rogowo, dostęp 21.01.2014
• Jacek Kiełpiński, „Ekshumacja po polsku”, [w:] „Nowości Dziennik Toruński” 08.05.2009
• Jacek Kiełpiński, „Kości zostały wrzucone”, [w:] „Nowości Dziennik Toruński” 15.05.2009
• Ewelina Kwiatkowska, „Gmina Rogowo. Smutny los żołnierskiej mogiły”, [w:] ”Gazeta Pomorska” 11.08.2009.

Fot. Krzysztof Menel

Gefreiter Robert BERLIN   † 04/05.02.1915
Wehrmann Paul BRÜHE   † 04/05.02.1915
Wehrmann Georg ENGELSTÄDT   † 04/05.02.1915
Wehrmann Martin BACHMANN   † 04/05.02.1915
Wehrmann Theodor ECKERT   † 04/05.02.1915
Wehrmann Hermann ENGEL   † 04/05.02.1915
35 NIEZNANYCH ŻOŁNIERZY ROSYJSKICH   † 04/05.02.1915

Źródło: Deutsche Verlustlisten (Pr. 176), Ausgabe 405, 17.03.1915, str. 5326 [3. Landsturm-Bataillon Frankfurt a. O.]