Warka
Województwo mazowieckie, powiat grójecki, gmina Warka.
Lokalizacja: 51.7840N, 21.1866E [pokaż mapę]
Miejsce straceń powstańców 1863 r.
Kopiec, na którym ustawiono krzyż i umieszczono tablicę z napisem:
”KU UCZCZENIU • PAMIĘCI ROZSTRZELANYCH NA TYM MIEJSCU • DNIA 4.VI.1863 R. UCZESTNIKÓW • POWSTANIA 1863 R. • PPŁK. KONOWICZA WŁADYSŁAWA • KPT. E. SADOWSKIEGO • PODOF. F. ŁABĘDZKIEGO •• WARKA 1960 R. SPOŁECZEŃSTWO WARKI”.
Kopiec został usypany w 1927 r., w miejscu wskazanym przez Józefa Manczarskiego, dawnego podkomendnego ppłk Konowicza. Rosjanie rozstrzelali tu Władysława Konowicza, jego adiutanta kpt. Edwarda Sadowskiego i podoficera Feliksa Łabędzkiego. Ciała pogrzebano na miejscu egzekucji (według niepotwierdzonego przekazu, zostały później ekshumowane i przeniesione na cmentarz parafialny).
Źródło: Tadeusz Swat "Gloria Victis. Mogiły poległych z okresu Powstania Styczniowego 1863-1864 roku na ziemiach polskich" (2004)
2013-04-13
Fot. Mirosław Pucek
Mogiła weterana 1863 r.
Znajduje w północno zachodniej części cmentarza parafialnego w Warce. Ustawiono na niej okazały nagrobek z napisem:
”ŚP. • MANCZARSKIEMU JÓZEFOWI • UR. 15. MARCA 1844 R. ZM. 19 MARCA 1926 R. • UCZESTNIKOWI WALKI ZBROJNEJ • NARODU POLSKIEGO W 1863 R. •• WARKA 1960 R. SPOŁECZEŃSTWO WARKI”.
Nagrobek został wykonany z łupanych kamieni granitowych, na których ustawiono także granitowy okazały głaz z napisem umieszczonym na częściowo zeszlifowanej powierzchni frontowej. Od tyłu został wkomponowany pierwotny pomnik z zachowanym metalowym krzyżem.
Ppor. Józef Manczarski służył w partii Kononowicza, w żandarmerii. Po wzięciu do niewoli przetrzymywany w więzieniach w Warce, Grójcu i cytadeli warszawskiej.
2013-04-13
Fot. Mirosław Pucek
