Dziektarzewo

Pochowano tu 13 powstańców poległych 19 sierpnia 1863 r. w boju pod Rybitwami, a także prawdopodobnie kilku poległych w innych potyczkach w okolicy Dziektarzewa.

Na mogile, pokrytej kostką granitową, umieszczono dwie tablice z napisami.

”GRÓB • ZBIOROWY ŻOŁNIERZY • POWSTANIA • STYCZNIOWEGO • 1863 R.”

Na dziewiętnastowiecznym nagrobku znajduje się napis:

”Ś.P. • JAN THOKARSKI • DR. PRAWA I MEDYCYNY • ZMARŁ W R. 1863 • SPOKÓJ JEGO ZACNEJ DUSZY”

Źródło: Wiesław Kupniewski, "Kopiec Powstańców Styczniowych w Dziektarzewie" [w] Puls Raciąża, Baboszewa i okolic nr 11 (58) 2016, dostęp 19.07.2017

Fot. Krzysztof Menel

Dane powstańców poległych 19.08.1863 r. o godzinie pierwszej po południu, zapisane 22 sierpnia 1863 r. w księdze zmarłych parafii Dziektarzewo. Akta Zejścia nr od 19 do 31.

nieznany z imienia i nazwiska – lat ok. 30
Sochocki – lat ok. 38
Janek – lat ok. 20
zupełnie nieznany – lat ok. 23
zupełnie nieznany – lat. ok. 36
zupełnie nieznany – lat ok. 28
Jan Thokarski (Tokarski) - lekarz z Księstwa Poznańskiego – lat ok. 40
Franciszek Żochowski – lat ok. 24
zupełnie nieznany – lat ok. 22
Józef Szulczewski, - nadleśny z Ostrowa, powiat ostrołęcki – lat 38
zupełnie nieznany – lat ok. 18
zupełnie nieznany – lat ok. 24
Franciszek Kowalewski z Krajkowa, okręg mławski - lat 18

Znajduje się naprzeciwko bramy cmentarnej, po drugiej stronie drogi. Została wystawiona na miejscu pierwotnego pochówku poległych powstańców, których władze rosyjskie nie pozwoliły początkowo pochować na cmentarzu. Dopiero po uzyskaniu pozwolenia, w dn. 12 czerwca 1864 r. wydobyto ciała poległych i złożono je we wspólnej mogile na cmentarzu.

Na murowanej kapliczce umieszczono napis:

”Kiedy zagubą los nas zastrasza • Błagamy Ciebie Królowo nasza • W Twojej opiece pomoc jedyna • Zbawienie nasze wyproś u Syna •• Dnia 12 Czerwca 1864 r.”

Fot. Krzysztof Menel