Cyganka

Zlokalizowana po zachodniej stronie torów kolejowych, pomiędzy miejscowościami Cyganka i Żuków, nad niewielką strugą. Ustawione są tam dwa wysokie drewniane krzyże i jeden metalowy, ogrodzone metalowym płotem. Obok głaz z przymocowaną tablicą:

”ZBIOROWA MOGIŁA • ŻOŁNIERZY WOJSKA POLSKIEGO • Z 2 PUŁKU STRZELCÓW PIESZYCH • POLEGŁYCH W POTYCZCE Z ROSJANAMI • W DNIU 18 LUTEGO 1831 ROKU. •• CHWAŁA ZWYCIĘŻONYM • CYGANKA 29 XI 2010”

Dn. 18 lutego 1831 r. 3 batalion 2 pułku strzelców pieszych, pod dowództwem ppłk Adama Wolskiego, został otoczony w Cygance przez oddziały gen. Sackena. Żołnierze polscy odrzucili propozycję poddania się Rosjanom. Tocząc ciężką walkę na bagnety, batalion ppłk Wolskiego czterokrotnie rozrywał pierścień okrążenia. Przebił się w rejonie wsi Rysie. Straty polskie w zabitych, rannych i wziętych do niewoli wyniosły 189 żołnierzy.

Źródło: Bogdan Kuć, Stanisławowskie Towarzystwo Historyczne, Odsłonięcie pomnika-mogiły żołnierzy Powstania Listopadowego w Cygance, dostęp 2012-10-28

Fot. Krzysztof Menel